To Øl

Ég má til með að nefna hér til leiks bjór sem nýlega er kominn í vínbúðir hér heima. Þetta er bjór sem við tókum annað slagið inn á dælu á Skúla Craft Bar á meðan ég lék þar lausum hala. Einn af mínum uppáhalds bjór hvorki meira né minna. Nú er hann sem sagt kominn í vínbúðirnar. Dangerously Close to Stupid er imperial india pale ale (IIPA) eða double india pale ale (DIPA) en flestir held ég greini ekki þarna á milli enda líklega óþarfi. Hvort sem er þá er um öflugan IPA stíl að ræða. Hann er ofsalega flottur í nefi með miklum ávaxtakeim og blómlegum humlum, ég sé fyrir mér grape aldinn og appelsínur. Í munni er hann mikill og þéttur með góða fyllingu. Beiskjan er áberandi en langt frá því að vera óþægileg því sæta frá humlum og korni kemur þarna á móti og svo er þó nokkur ávaxtakeimur. Það er áberandi hvað bjórinn er ferskur og spriklandi en það er það sem er svo mikilvægt með þennan bjórstíl. Frábær bjór sem fólk verður að vita af.

INDIA PALE ALE: Óhætt er að segja að India Pale Ale eða IPA sé vinsælasti bjórstíll bjóráhugamanna, það er einnig sá stíll sem flestir heimabruggarar ná góðum tökum á að brugga. IPA er upphaflega enskur bjórstíll en í dag er ameríska útgáfan líklega mun þekktari.
Saga IPA stílsins er skemmtileg eins og hún er oftast sögð og má rekja aftur til nýveldistíð heimsveldisins Englands en þeir þurftu á þeim tíma að tryggja hermönnum sínum í Indlandi stöðugt streymi af góðum bjór til að halda þeim kátum. Á þeim tíma var kælitækni ekki til staðar og siglingar langar og allur bjór kom skemmdur á leiðarenda. Menn brugðu þá á það ráð að nota óvenju mikið af humlum í bjórinn því humlar hafa rotvarnareiginleika. Úr varð bjór sem hélt „lífi“ alla leið til indlands og hann var töluvert beiskari (vegna humlanna) en menn áttu að venjast. India Pale Ale varð til.
Í dag er IPA stíllinn orðinn mun beiskari. Þannig að ef menn sjá bjór sem er af gerðinni IPA þá þýðir það beiskja og humlar. ATH humlar geta einnig gefið af sér ávaxtakeim og sæta blómlega tóna. Vandamál við humlana er hins vegar að olíurnar og sýrurnar sem gefa beiskjuna og bragð eru töluvert rokgjarnar og hverfa úr bjórnum með tímanum. Þetta gerist óþarflega hratt og því er IPA einn af þessum bjórstílum sem á að drekka ferskan.

Umræðan um DIPA eða IIPA er eitthvað sem ég hef aldrei velt fyrir mér fyrr en ég ræddi þennan bjór við einn af sköpurum hans Tobias (To Øl Brewing) hér um árið. Ég varð einfaldlega að hrósa honum fyrir verkið og þannig fórum við að ræða stílinn. Tobias vill meina að Dangerously Close to Stupid sé meira IIPA en DIPA af því að hann er léttari og ekki eins sætur og þeir DIPA bjórar (Final Frontier t.d.) sem To Øl gerir. Tobias segist nota 95% pilsner malt og 5% melanoidin í Dangerously á meðan blanda af crystal, brown, munich, melanoidine og pilsner malt er í First Frontier. Það er alltaf priceless að fá tækifæri á að ræða við bruggmeistara um bjórinn þeirra.

Ég prófaði þennan magnaða bjór í stað Stone Ruination í IPA Gulrótakökuna sem ég póstaði hér um daginn og útkoman var vægast sagt geggjuð.

Smurbrauð er afskaplega skemmtilegur matur og getur verið virkilega elegant ef vel er að öllu staðið. Það eru nær engin takmörk fyrir því hvað maður getur raðað saman ofan á maltbrauðið. Smurbrauð er einn af þessum réttum sem erfitt er að para með víni, eiginlega finnst mér það út í hött þegar ég hugsa út í það en það er svo sem önnur saga. Bjór er bara málið.

Mér finnst smurbrauð dálítið jóla jóla, kannski af því að vinahópurinn okkar frá Danmörku hittist ár hvert í Desember og gerir alls konar smurbrauð að hætti Dana saman. Við Sigrún ákváðum þó að þessu sinni að bjóða góðum vinum okkar Lovísu og Darra í smurbrauð og bjórpörun núna fyrstu aðventuhelgina og auðvitað varð jólabjór fyrir valinu, en úrval jólabjórs sem stendur okkur Íslendingum til boða í vínbúðum landsins er orðið ansi myndarlegt. Það er því ekki erfitt að finna rétta jólabjórinn með smurbrauðinu.

SMURBRAUÐ MEÐ RÆKJUKOKTEL.

Við vorum með þrjú mismunandi smurbrauð, fyrst bárum við á borð smurbrauð með rækjukokteil að hætti nafna míns, kollega og vini Ragnars Freys Ingvarssonar en við Sigrún vorum svo lánssöm nú á dögunum að þyggja matarboð hjá Ragnari og Snædísi. Við kolféllum bæði fyrir þessum frábæra rækjukokteil sem við fengum í forrétt. Okkur datt því í hug að nota hann á smurbrauð en það er alls konar skemmtilegt í honum, mango, engifer, chilli, rauðlaukur, paprika ofl og því mikið að gerast. Sósan með er einnig svakaleg (sjá færslu Ragnars Freys). Framreiðslan er nokkuð blátt áfram, gróft brauð, t.d. Fitty, brakandi sallatblað, svo rækjukokteillinn og loks skreytt með eggjabát, sítrónu, steinselju og rauðri papriku.
Fyrir þennan rétt var ég með frábæran bjór sem er nýr hér heima í jólabjórflóðinu, Santa Gose F&#%-It All frá dönsku snillingunum To Øl. Danskt smurbrauð með dönskum bjór, ekkert meira viðeigandi! Ég valdi Santa Gose af því að mig langaði í þurran og súran en þó mildan bjór. Santa Gose er af gerðinni gose sem er forn þýskur súrbjór og því súr en dálítið saltur eins og gose á að vera en auk þess hafa To Øl strákarnir bætt við ástaraldinn, mango og guava sem smellpassar við rækjukokteilinn. Þessi bjór er vægast sagt frábær með þessu smurbrauði, hann er nógu mildur til yfirgnæfa ekki viðkvæman rækjuréttinn en þó áberandi súr sem virkar rétt eins og sítrónan sem maður kreistir yfir. Loks koma mildir ávaxtatónar fram sem fara mjög vel með mangoinu og chillíinu í rækjukokteilnum.
Virkilega flott að sjá hvað bæði rétturinn og bjórinn gerðu mikið hvort fyrir annað. Ég mæli með þessu, það má svo sem vara hvaða súrbjór sem er, gose, gueuze eða jafnvel berliner weisse, bara að hann sé ekki of öflugur.

SMURBRAUÐ MEÐ RÆKJUKOKTEIL : gróft brauð, t.d. Fitty, smá majones lag, brakandi sallatblað ofaná, svo rækjukokteillinn frá Ragnari og loks skreytt með eggjabát, sítrónu, steinselju og rauðri papriku.

BJÓR MEÐ : Léttur, þurr og dálítið súr bjór er flottur með, t.d. gose, gueuze eða berliner weisse. T.d. Santa Gose F&#%-It All jólabjór frá dönsku snillingunum To Øl

SMURBRAUÐ MEÐ KÆFU, SVEPPUM OG BEIKONI.

Næst bárum við fram klassíker sem alltaf er góður. Smurbrauð með heitri danskri kæfu, beikoni og smjörsteiktum sveppum. Þetta er svo skreytt með súrum gúrkum og rauðbeðustrimlum. Þetta er bara svo gott og getur ekki klikkað. Með þessu smurbrauði má hafa dálítið bragðmikinn bjór en þó ekki of öflugan. IPA eða Pale Ale eru tilvaldir fyrir verkið, þessir stílar eru dálítið beiskir og beittir bjórstílar en það er einmitt eitthvað sem virkar vel með feitum mat. Kæfan er feit, beikonið er svo sannarlega feitt og sveppina steikti ég uppúr syndsamlega miklu smjöri. Þetta er því dálítið mjúkur og feitur réttur sem gæti verið aðeins of mikið af því góða en beiskjan í þessum bjórum „sker“ fituna og opnar réttinn dálítið upp á gátt og dregur úr áferðinni. Karamellukeimurinn sem stundum má finna frá karamaltinu í bjórnum gengur líka vel með grófa maltbrauðinu. Sýran í gúrkunum og rauðbeðunum bindur þetta svo allt saman í flotta heild.
Við vorum auðvitað í jólaskapi og völdum jóla IPA, við buðum reyndar uppá tvo mis beiska, annars vegar einn af mínum uppáhalds jólabjórum Hoppy Lovin Christmas frá Mikkeller sem tekur dálítið í en er einnig með fallega sítrustóna, engifer og furunálar. Mér finnst einnig alltaf aðeins mandarínusæta í honum. Hins vegar vorum við með frábæran nýjan jólabjór frá Mikkeller sem ég smakkaði einmitt með kæfusmurbrauði á Øl og Brød by Mikkeller í Kaupmannahöfn á dögunum, Ginger Brett IPA sem er líka bruggaður með engifer og villigeri (Brettanomyces). Þessi bjór er ofsalega flottur, léttir humlar og beiskja með örlítilli sætu og svo þetta „funky“ villiger. Báðir þessir bjórar koma mjög vel út, Hoppy Lovin tekur aðeins yfirhöndina en stelur samt ekki senunni á meðan Ginger Brett tvinnast frábærlega saman við smurbrauðið, þvílík snilld.

SMURBRAUÐ MEÐ HEITRI KÆFU, SVEPPUM OG BEIKONI : Sveppir eru steiktir úr smjöri og miklu smjöri, alls ekki skola sveppina áður, þeir draga þá bara í sig vatnið. Kryddið eftir smekk, salt, pipar og timian t.d. Beikonið á að vera stökkt, klippið beikonið í litla fallega strimla og steikið t.d. í minotugrilli. Svo er það bara gróft brauð, sallatblað yfir, kæfan (hituð aðeins á pönnu og söltuð eftir smekk) og svo raðar maður bara sveppum og beikoni yfir, súrar gúrkur og rauðbeður eftir smekk. Efst kemur steinselja vel út.

BJÓR MEÐ : Með svona feitum og mjúkum rétt er tilvalið að nota beiskan bjór eins og IPA eða Pale Ale til að skera fituna og opna réttinn upp. Þessi réttur er bragðmikill og þolir vel svona aðeins sterkari bjór. IPA eða ef maður vill aðeins minni beiskju, Pale Ale eru flott pörun. Við vorum í jólaskapi og völdum Mikkeller Hoppy Lovin Christmas og Mikkeller Ginger Brett IPA til að hafa smá val mtt beiskju. Báðir flottir jólabjórar sem fást hér í vínbúðinni yfir hátíðarnar (2016)

SMURBRAUÐ MEÐ ROASTBEEF OG HEIMALÖGUÐU REMOLAÐI.

Við enduðum svo kvöldið með roastbeef smurbrauði með heimalöguðu remúlaði, steiktum lauk og súrum gúrkum. Þetta er einfalt smurbrauð, gott roastbeef ofan á brauð, sallatblaðið góða, steiktur laukur, skreytt með súrum gúrkum og paprikustrimlum.
Svo er það heimalagaða remúlaðið: Ca 1 dl majones og 1dl sýrður rjómi hrært staman, í þetta er svo hært ca matskeið af hunang Dijon sinnepi, steinselja ca 2 matskeiðar og fínskornar súrar gúrkur 2 matskeiðar, vorlaukur, capers 1 tsk, karrý eftir smekk og pipar já og svo ögn Tabasko sósa til að fínstilla þetta.
Þó við séum mikið bjórfólk þá þýðir það ekki að við viljum ekki sjá neitt sem ekki er handverksbjór. Ef bjórinn er góður og passar við matinn þá er okkur í raun alveg sama hvort hann kæmi frá Víking, Ölgerðinni eða Guði Almáttugum. Boli Doppelbock frá Ölgerðinni er bara helvíti skemmtilegur matarbjór og smellpassar við roastbeef brauðið okkar. Bjórinn er bragðmikill en engir öfgar. Einkennandi er maltsæta og ristaðir tónar en þetta er að dansa vel við smurbrauðið. En ég segi oft, það er aldrei hægt að skrifa um bragð eins vel og að smakka sjálfur þannig að…um að gera að prófa bara.

SMURBRAUÐ MEÐ ROASTBEEF, STEIKTUM LAUK OG HEIMALÖGUÐU REMÚLAÐI: Sem fyrr, gróft maltbrauð, smurt með þunnu lagi af majonesi, sallatblað ofan á og svo gott roastbeef, steiktur laukur, súrar gúrkur og remúlaði eftir smekk. Loks skreytt með rauðum paprikustrimlum.

BJÓR MEÐ: bock og doppelbock eru alveg einstaklega skemmtilegir matarbjórar. Bjórinn hefur töluverða sætu og svo ristaða tóna sem koma vel út t.d. með kjöti og ýmsum marineringum. Einnig er fínt að nota bock til að fá meiri sætu í rétt sem hefur gott af slíku. Við Íslendingar bruggum mikið af þessum stíl sér í lagi í kringum jólin. Einn þessara er Boli Doppelbock frá Ölgerðinni. Þetta er vandaður bjór og góður í matarpörun hvers konar. Hér gerði hann einfaldan og fínan rétt ögn meira elegant og flóknari…..frábært!

Bjór & Matur

Dangerously Close to Stupid, bestur á Íslandi!

Bjór og danskt Smurbrauð